Konieczność pogłębionej współpracy ze startupami oraz wdrażania innowacyjnych rozwiązań usprawniających pracę samorządu to główne tezy panelu PARP zorganizowanego w ramach VII Europejskiego Kongresu Samorządów w Mikołajkach. Ułatwieniu relacji JST z innowatorami służy pilotażowy projekt GovTech Inno_LAB, który ma pomóc w przełamywaniu barier biznesowych między tymi podmiotami.
„Pilotażowy program GovTech inno_LAB ma za zadanie łączyć startupy, będące dostarczycielami innowacyjnych rozwiązań, ze światem samorządów” – powiedział Marcin Seniuk, dyrektor Departamentu Rozwoju Startupów w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, podczas prezentacji poprzedzającej panel pt. GovTech InnoLab, czyli samorząd spotyka startup. Jednostki samorządu terytorialnego muszą zmierzyć się z postępującą cyfryzacją i bardziej aktywnie poszukiwać innowacji. Aby samorząd działał skutecznie, musi mieć odwagę być innowacyjnym” – podkreślił Marcin Seniuk.
Do pilotażu PARP zaangażowała 3 operatów odpowiedzialnych za realizację projektów wspierających samorządy. Głównym zadaniem operatorów jest kreacja innowacyjnych postaw w samorządach oraz podniesienie ich kompetencji w zakresie wdrażania innowacji. „Liczymy, że udział w programie pozwoli na wzrost bezpieczeństwa w stosowaniu trybu konkursowego, pomagającego nabywać innowacyjne rozwiązania” – zaznaczył Marcin Seniuk. „Chcielibyśmy też, aby startupy korzystały z tego, że samorządy mogą być dostawcami pomysłów na nowe, innowacyjne rozwiązania” – dodał.
Wśród przyczyn niepełnego wykorzystania przez samorządy najnowszych zdobyczy technologicznych uczestnicy panelu wskazywali m.in. niewystarczającą wiedzę urzędników samorządowych na temat nowych technologii oraz osadzone w sztywnych schematach podejście do zamówień publicznych, w tym pewną nieufność do młodych firm, jakimi są startupy.
Zdaniem Izabeli Banaś, zastępcy dyrektora w Departamencie Analiz i Strategii PARP, znacznie więcej barier znajduje się po stronie administracji samorządowej. „Barierą są oczywiście regulacje. Choć wszelkie kwestie związane z Prawem zamówień publicznych same w sobie nie stanowią przeszkody, to jest raczej przeszkoda mentalna. My, urzędnicy, myślimy troszeczkę schematami, jesteśmy przyzwyczajeni stosować procedury przetargowe, a znacznie trudniej nam wejść w procedury związane z organizacją konkursu. Innowacyjne rozwiązania ICT(technologie informacyjno-komunikacyjne) trudno jest natomiast nabyć w drodze przetargu” – mówiła Izabela Banaś. Według niej urzędnikom trudno jest też nadążyć za szybkim postępem technologicznym. „Taki pomocnik jak operatorzy projektu GovTech InnoLab, którzy łączą wiedzę prawną z technologiczną to najlepsze rozwiązanie, żeby skorelować współpracę samorządów ze startupami”.
„Projekt GovTech Inno_LAB jest dopasowany do indywidualnych potrzeb każdego samorządu i otwiera się jednocześnie na mniejszych graczy – grupy programistyczne oraz startupy, które często dostarczają tak dobre jakościowo oprogramowanie jak dojrzałe spółki” – zaznaczył Michał Gąsior, asystent dyrektora Departamentu GovTech Polska w KPRM.
Podczas dyskusji wskazywano również na liczne korzyści, jakie samorządy mogą odnieść, wchodząc na drogę innowacji. „Innowacje wprowadza się po to, by na tym coś zyskać. Niekoniecznie musi to oznaczać oszczędności finansowe, choć jest tak bardzo często, ale też m.in. optymalizację podejmowanych działań, oszczędność czasu urzędników, lepszą obsługę mieszkańców” – wskazywał Michał Gąsior. W jego opinii coraz więcej samorządów oraz innowatorów w firmach technologicznych zauważa korzyści ze wzajemnej współpracy.
„Samorządy potrzebują rozwiązań praktycznych, które przynoszą konkretne efekty, zoptymalizują pewne procesy i pozwolą generować oszczędności” – podkreśliła Izabela Banaś.
Przykładem wprowadzenia korzystnych rozwiązań może być Urząd Miasta Tychy, gdzie w ramach GovTech inno_LAB budowany jest inteligentny system zarządzania ruchem. „Gorąco zachęcam do udziału w projekcie. To może nie jest łatwe na początku, bo trzeba znaleźć czas, nowe źródła inspiracji, ale myślę, że to się będzie opłacać” – zachęcał uczestniczący w panelu Jan Cofała, naczelnik Wydziału Inwestycji i Innowacji w Urzędzie Miasta Tychy. „Nas, w Tychach, ta współpraca mocno zainspirowała. Wymyśliliśmy projekt, który prawdopodobnie by nie powstał, gdyby nie udział GovTech. W Tychach kończmy już budowę inteligentnego systemu zarzadzania ruchem. Będzie to jeden z większych w Polsce tego typu systemów – ponad 600 kamer, pętle indukcyjne w jezdniach, tablice informacyjne, stacje pogodowe” – wyjaśniał samorządowiec.
Monika Synoradzka, prezes zarządu Huge Thing Sp. z o.o. – operatora GovTech inno_LAB stwierdziła, że innowacje w samorządach koncentrują się wokół kwestii związanych z obiegiem dokumentów, wymianą informacji, tworzeniem na ich podstawie różnych raportów oraz kontaktu z mieszkańcami. Kolejne obszary zainteresowań to m.in. transport, rozwiązania z zakresu smart city, inteligentne zarządzanie wykorzystaniem energii w mieście. „Ważne, żeby z góry szło przyzwolenie na innowacje i aby pozwolono ludziom eksperymentować. Oczywiście jest ryzyko, ale bez niego nie ma efektów” – powiedziała.
Joanna Konopko, prezes zarządu Konsoft Sp. z o.o. i Prognosis Sp. z o.o. – firm zajmujących się optymalizacją kosztów energii, zauważyła, że współpraca startupów inaczej wygląda z samorządami, które maja duże budżety, zwłaszcza aglomeracje miast wojewódzkich, niż z ośrodkami mniejszymi, powiatowymi, gminnymi. „W mniejszych jest szybka decyzyjność, ale mniejszy potencjał” – mówiła.
Uznała jednak, że także z nieco mniejszymi miastami można nawiązać długoletnią relację przy wdrażaniu innowacji. Jako przykład podała Suwałki, z którymi jej firmy współdziałają od pięciu lat na zasadzie dialogu i zaufania. Dzięki tej współpracy udało się uzyskać oszczędności kosztów energii o 20 -30 proc.
„Takie projekty jak ten PARP-u są mostem, który może zwiększyć zaufanie miedzy startupami a administracją publiczna i zmniejszyć bariery między nimi” – podsumowała Joanna Konopko.
Pilotaż GovTech inno_LAB jest realizowany przez PARP ze wsparciem Centrum GovTech w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Celem jest angażowanie technologicznych spółek do współpracy z instytucjami publicznymi. Nabór jest finansowany ze środków poddziałania 2.4.1 „Centrum analiz i pilotaży nowych instrumentów InnoLAB” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.
Nabór JST do programu jest otwarty i potrwa do 30 listopada 2022 r. Szczegółowe informacje na temat projektu można znaleźć na stronie internetowej PARP: https://www.parp.gov.pl/component/grants/grants/govtech-inno-lab-2#programy.